INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Jan (Jaśko) Ossoliński (z Balic, Goźlic i Ossolina) h. Topór  

 
 
brak danych - 1396
Biogram został opublikowany w 1979 r. w XXIV tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Ossoliński Jan (właściwie Jan lub Jaśko z Balic, Goźlic i Ossolina) h. Topór (zm. 1396), kasztelan wiślicki, protoplasta rodu Ossolińskich. Był synem prawdopodobnie Jana z Balic, poświadczonego w r. 1366, a bratem Grzegorza i Prokopa, ściętego przez Węgrów w r. 1401. Pierwsza wiadomość o O-m pochodzi z r. 1387; bez żadnej godności świadkował wówczas na wystawionym w Krakowie dokumencie Władysława Jagiełły dla Piotra z Rożnowa. Pod koniec r. n. objął urząd kasztelana wiślickiego po Mikołaju z Bogorii. Od tego czasu prawie stale przebywał na dworze królewskim, towarzysząc Jagielle w systematycznych objazdach kraju. W r. 1390 brał udział w wyprawie na Litwę i oblężeniu Grodna, a w r. 1392 przebywał w Łucku. W r. n. uczestniczył w wiecu piotrkowskim, testując m. in. przywilej królowej Jadwigi dla Jana z Tarnowa. Dn. 25 I 1396 świadkował wraz z najwyższymi dostojnikami państwowymi na dokumentach Jagiełły dla królowej Jadwigi, na mocy których otrzymała ona w wianie ziemie kujawską i ruską oraz 2 000 grzywien na żupach bocheńsko-wielickich. Linia polityki O-ego zbiegała się coraz wyraźniej z zamierzeniami króla, który był przeciwnikiem inkorporacji Litwy wbrew dążeniom poważnego odłamu panów małopolskich. Wg tradycji rodzinnej O. oddał królowi znaczne usługi w chrystianizacji Litwy, za co ten nadał mu miasto Wojsław (niezidentyfikowane) z kilkoma wsiami w ziemi krakowskiej (w końcu XVI w. istniał jeszcze odpowiedni dokument w tej sprawie). Działalność O-ego przerwała nagła śmierć, zginął bowiem już w połowie 1396 r. z rąk awanturniczego rycerza Grota ze Słupczy w sporze o granice Słupczy i Dwikozów, należących do prebendy syna O-ego Jana, kanonika sandomierskiego. Kasztelanię wiślicką jeszcze t. r. objął Piotr Rpiszka.

O. żenił się dwukrotnie. O pierwszej żonie brak informacji, drugą była Elżbieta (zm. po 1419, wg dawnych herbarzy, córka kaszt. sądeckiego Piotra z Kurowa, czego nie potwierdzają źródła średniowieczne). Z pierwszego związku miał dwóch synów: Andrzeja Balickiego (zob.) i Jana, kanonika sandomierskiego. Z drugiego małżeństwa pozostawił O. dwóch synów: kaszt. radomskiego Jana (zob.) i kaszt. wojnickiego Mikołaja (zob.). Córką O-ego była Anna, żona Kunrada Frankenberga z Komorzna (Śląsk), która po śmierci męża poślubiła Jakusza z Białołęki, chorążego warszawskiego.

 

Boniecki, I 86; – Polaczkówna H., Księga bracka św. Krzysztofa na Arlbergu w Tyrolu, „Mies. Herald.” R. 10: 1931; – Akta grodz. i ziem., V; Archiwum Komisji Prawniczej, Kr. 1907 VIII 63; Arch. Sanguszków, II; Cod. Pol., II 346; Cod. Univ. Crac., I; Długosz, Historia, III 552 (na s. 372 i 466 pomyłki Długosza, bowiem wiadomości tam podane odnoszą się do kaszt. wiślickiego Mikołaja z Bogorii, a nie z Ossolina); tenże, Liber. benef., I 375; Kod. katedry krak., II; Kod. Mpol., IV; Kod. Wpol., III; Materiały archiwalne wyjęte głównie z Metryki Litewskiej od 1348 do 1607 r., Wyd. A. Prochaska, Lw. 1890 nr 12; Ossoliński J., Pamiętnik 1595–1621, Wyd. W. Czapliński, Wr. 1952 s. 4; Zbiór dok. mpol., VI nr 1540, 1548–9, 1553–5, 1572, 1584; – Dotyczy Elżbiety: Starod. Prawa Pol. Pomn., VIII 7395, uw. 231, 289, 325, 343, II 942, 970, 1052; Arch. Państw. w Kr.: Terr. Crac. t. 3 b s. 104–105, t. 6 s. 608.

Franciszek Sikora

 
 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.